Gå til hovedinnhold

Virtuell postmolt

Forfatter(e): Ingrid Askeland Johnsen (HI)

Rapportserie: Rapport fra havforskningen 2020-52 ISSN: 1893-4536 Publisert: 21.12.2020
Prosjektnr: 14650-03
Forskningsgruppe(r): Oseanografi og klima Tema: Trafikklyssystemet – HI sin kunnskap Program: Miljøeffekter av akvakultur
Forskningsgruppeleder(e): Jan Erik Stiansen (Oseanografi og klima) Godkjent av: Forskningsdirektør(er): Geir Lasse Taranger Programleder(e): Terje Svåsand

English summary

Sammendrag

For atlantisk laks (Salmon salar) er utvandinga frå elv til hav som postsmolt ei kritisk fase. Fisken er liten og er difor følsom for påslag av lakselus (Lepeophtheirus salmonis). For å estimere belastninga vill atlantisk laks opplever grunna påslag av lakselus frå oppdrettanlegg i løpet av denne kritiske utvandringa, er det kjørt ein modell som føl virtuelle postsmolt (VPS) frå elv til hav. Vandringsmodellen er kopla til den berekna konsentrasjonen av smittsame lakselus (kopepodittar). Modellen er køyrt for alle lakseførande elver i Norge med gytande biomasse over 10 kg, og estimerer antal lus på fisken og dødelighet det medfører. Rapporten inngår i Havforskningsinstituttets bidrag til ekspertgruppen for trafikklyssytemet og bidrar til grunnlaget for vurdering av lakseindusert dødelighet per produksjonsområde i 2020.

1 - Metode

Med føremål å estimere belastninga vill atlantisk laks (Salmo salar) opplever grunna påslag av lakselus (Lepeophtheirus salmonis) frå oppdrettanlegg i løpet av utvandringa som postsmolt, har Havforskingsinstituttet utvikla ein vandringsmodell som føl virtuelle postsmolt (VPS) frå elv til hav. Vandringsmodellen er kopla til den berekna konsentrasjonen for smittsame lakselus (kopepodittar). Modellen gjev ei individuell vurdering av påvirkninga for alle lakseførande elver i Norge med gytande biomasse over 10 kg. Totalt 1000 VPS for kvar elv er sluppen i elveposisjon over eit tidsrom då laksen starter vandringa si mot havet. Berekningane føl VPS i vandringa frå elv, ut fjordane og ut i havet til dei har oppnådd ein posisjon 10 km frå land. For å sikre at modellestimata er i tråd med røynda, er modellen kalibrert til å treffe observert lusenivå på villfisk kvar det føreligg slike obserasjonar.

1.1 - Antatt tidsrom for vandring

Tida når post-smolten starter vandringa frå elv mot hav kan variere mellom elver, og år, og er ikkje fullt kartlagt. Sidan konsentrasjonen av lakselus som regel auker med aukande temperatur utover våren, vil postsmolten som går tidleg vanlegvis få mindre lus enn dei som starter vandringa seinare. Tidspunktet for når postsmolten går frå elva vil difor være med på å påverke kor mykje lus fisken får på seg, og dermed også den estimerte dødelegheita. I det estimerte lusepåslaget i denne rapporten er det antatt at like mange fisk starter vandringa ut mot havet kvar dag i eit 40-dagers tidsrom gjeve i (Nilsen m.fl., 2017, Appendiks 1). For å ta høgde for usikkerheit i utvandringsforløp har me også køyrt modellen for utvandring 10 dagar tidligare og 10 dagar seinare enn det mest sannsynlige tidsrommet gjeve i Appendiks 1 Nilsen m.fl., 2017.

1.2 - Modellert sjøvandring

Villfisk si vandting mot havet kan være variabel og ulik mellom individer. Vandringsmodellen simulerer ei forenkla vandring, basert på forhåndsbestemte kriterier i tråd med tideligare observasjoner. Vandringsruta til modellfisken er implementert ved å nytte ein fjord-indeks s om er eit mål på sjøavstanden til ope hav. Modelgriddet frå NorKyst-800 med 800m x 800 m horisontal oppløysing er nytta som utgangspunkt. Alle gridceller utan landpunkt innan 25x25 gridceller sentrert om cella (utan land innan 10 km) er definert som ope hav og har fått fjord-indeks null. Sjøcellenes verdi er så definert rekursivt ved å gje dei verdien til definert nabocelle pluss ein. Dette gjer ein indeks for alle sjøpunkt, med aukande verdi innover i fjordane. Som et eksempel er fjord-indeksen for Hardangerfjorden og simulert vandringsruter for elvene Etne og Opo vist i Figur 1 (frå Johnsen m.fl., akseptert til publisering 2020) .

Figur1: Fjord-indeks (til venstre) og smulert utvandringsrute for fisk frå elvene Etne (midt) og Opo (høgre). Figurer frå Johnsen m.fl. (akseptert til publisering 2020).

Vandringa til den virtuelle postsmolten starter i gridcella nærast elveutløpet. Rørsla herifrå er stokastisk, men med bias mot ope hav. Meir spesifikt; det er fem gongar større sannsyn for at fisken beveger seg mot ein lågare fjord-indeks (mot havet) enn at den går mot ei anna nabocelle. Det er lagt inn ei sperre for at den ikkje skal gå tilbake til cella den kom i frå. Tidssteget for å flytte den virtuelle postsmolten i modellen er på ein time, noko som gjer ein maksimal fart på 22 cm s -1 (0.8 km t -1 ). På grunn av det stokastiske elementet med tilfeldig bevegelse mellom gridcellene, blir effektiv fart i retning mot havet noko lågare: 13,2 –19,8 cm s -1 . Observasjonar på symjehastigheit varierer, med gjennomsnitt på ca 14-24 cm s -1 (Thorstad m.fl.. 2004, Finstad m.fl. 2005, Økland m.fl., 2006, Davidsen m.fl. 2009, Plantalech Mantel-la m.fl. 2009).

Postsmoltens utvandringsruter er i røynda eit resultat av ei rekke miljøvariablar (Thorstad m.fl. 2012). Den virtuelle vandringsmodellen er ein forenkla modell der postsmolten sym kortaste veg mot havet, med noko variasjon, men utan å ta høgde for saltinnhald, temperatur eller straum. Lengre vandringsruter og lengre opphald i fjordane kan gje auka eksponering for lakselus, slik at det estimerte lusepåslaget representerer påslag ved minimumseksponering. Modellparameteriseringa der fisken vel kortaste rute kan føre til at utvandringsrutene ikkje er korrekte for alle elver, alle år, spesielt der det finnes fleire naturlige val. Vidareutvikling av modellen vil skje i løpet av dei neste åra, for å oppnå størst mogleg grad av realisme i symjehastegheit og -retning.

I resultata presentert i denne rapporten er det endelige estimerte påslaget når den virtuelle postsmolten har nådd havet (10 km frå næraste landpunkt i modellen). Modellen ser bort frå eventuell vidare vandring langs kysten, noko som kunne gjeve høgare dødelegheit.

1.3 - Kalibrert lusepåslag

I modellen er mengda lus som set seg på smolten modellert med ei negativ binomial sannsynsfordeling. Forventa tal på lus per fisk er proporsjonal med påslagsraten, lusekonsentrasjonen og utvandringstida, men sannsynsfordelinga tek omsyn til at det er variasjon i smitterisiko mellom ulike fisk. For å kalibrere påslagsraten og variasjon i påslag mellom fisk, har me nytta observerte antal lus på fisk frå tråltrekk gjort i 2015 - 2019. Fisken vart analysert genetisk for å kartlegge opphavselv, og kvar einskild observert fisk vart kopla til ei gruppe virtuelle postsmolt som har gått frå same opphavselv i same tidsrom. Vidare vart det nytta eit GLMM regresjonsskjema på dette datasettet for å finne påslagsrate og varians. Det vart vist ein signifikant (p<0.01) samanheng mellom observert og modellert lusepåslag (Johnsen m.fl., akseptert til publisering 2020). Grunna utvikling av metoden, er den modellerte påslagsraten noko endra frå tideligare år. Dette medfører noko endringar i modellresultat frå tideligare års estimat.

1.4 - Frå lusepåslag til estimert dødelegheit

Når den virtuelle fisken har nådd havet er dødelegheita av fisken grunna lakselus berekna for kvar elv. Basert på sannsynet for overleving ved ulik infeksjonsklasse (Taranger m.fl. 2015) og antakelsen at all modellfisk er 20 g (Rikardsen m.fl. 2004) har me rekna dødelegheit for fisken (Tabell 1). Det er i enkelte studier observert dødelegheit på lakselus frå det smittsame kopepodittstadiet til dei mest skadelige stadia (pre-adult og adult). Resultata her er sprikande og varierer frå 0 – 50% (Stien m.fl. 2005, Wagner m.fl. 2008, Dalvin m.fl., 2020). Me har antatt at 60 % av dei påslagne lakselusa overlever, og har estimert dødelegheit i følgje Tabell 1.

ANTAL LUS FISK -1 ANTATT DØDELEGHEIT
< 2 0 %
2 ≤ 4 20 %
4 ≤ 6 50 %
> 6 100 %
Tabell 1 : Antatt dødeligheit for postsmolt med eit gitt antal lakselus.

2 - Resultat

I resultata som føl er den estimerte dødelegheita baser på det berekna lusepåslaget når fisken har nådd havet presentert elv for elv. Gjennomsnittleg dødelegheit er berekna for kvart område, både med og utan vekting av elvas potensielle smoltproduksjon (Nilsen m.fl., 2017, Appendiks 1).

For alle områda er den estimerte dødelegheita i 2020 vist i tabell og i kart. Den estimerte dødelegheita presentert i kart og tabellar er klassifisert i lav (<10%), moderat (10%-30%) og høg (>30%).

Resultatet for dei tidsforskyvne utvandringane er gjevne for å syne eventuell effekt av tidleg og sein utvandring.

Basert på modellresultata er det gjort ei vurdering av klassifiseringa for heile området. Med grunn i variasjon i den estimerte dødelegheita mellom elver i området, mellom utvandringstidspunkt og vekta/uvekta gjennomsnitt er usikkerheten til klassifiseringa av heile området vurdert. Dersom den gjennomsnittlege dødelegheita for elvene i eit område ligg på grensa mellom to kategoriar påverkar også det vurderinga av usikkerhet.

2.1 - Produksjonsområde 1: Svenskegrensen til Jæren

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon var under 1% samlege år i perioden 2012 – 2020.

Den estimerte dødelegheita er lav i heile området, og varierte i 2020 frå 0 - 2% mellom elvene. Lusepresset er noko forhøga frå området rundt Flekkefjord og nordover.

Den estimerte dødelegheita for heile området er vurdert som lav i 2020. Grunna den lave variasjonen i modellresultat mellom elver og tidsforløp for utvandring er usikkerheten vurdert som liten.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 0,2 0,2 0,2 0,1 0,1 0,2
2013 0 0 0 0 0 0
2014 0,1 0,1 0,1 0 0 0,1
2015 0,1 0,2 0,1 0 0,2 0,1
2016 0,3 0,4 0,5 0,3 0,4 0,4
2017 0,2 0,1 0,1 0,2 0,1 0,1
2018 0,1 0,2 0,5 0,2 0,1 0,4
2019 0,4 0,4 0,8 0,3 0,4 0,6
2020 0,4 0,4 0,3 0,3 0,3 0,3
Tabell 2 : Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 1

Figur 2: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Enningdal 001.1Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Glomma 002.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Hølenelva 004.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Årungelva 005.3Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Gjersjøelva 005.4Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Nordmark-vassdraget 006.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Lysakerelva 007.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Sandvik 008.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Åros 009.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Lier 011.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Drammen 012.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Sandevassdraget 013.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Aulivassdraget 014.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Numedal 015.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Herre 016.4Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Skien 016.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Gjerstadvassdraget 018.3Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Vegår 018.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Nidelva 019.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Tovdal 020.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Otra 021.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Søgne 022.1Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Mandal 022.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Audna 023.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Lygna 024.Z 1 (1-2) 1.0 (1.0-1.0) 0 (0-1)
Fedaelva 025.3Z 29 (30-23) 2.0 (1.0-1.0) 2 (2-1)
Kvina 025.Z 26 (29-27) 2.0 (2.0-1.0) 2 (2-2)
Sokndal 026.4Z 8 (10-5) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Sira 026.Z 8 (10-8) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Hellelandselva 027.3Z 9 (11-5) 2.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Ogna 027.6Z 9 (10-7) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Fuglestad 027.7Z 9 (9-6) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Bjerkreim 027.Z 11 (9-5) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Kvassheim 028.1Z 7 (8-5) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
S. Varhaug 028.21Z 9 (11-7) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
N. Varhaug 028.22Z 10 (10-8) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Håelva 028.3Z 15 (14-13) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Orreåna 028.4Z 18 (19-17) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Tabell 3 : Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 1. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.2 - Produksjonsområde 2: Ryfylke

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita for normal utvandring, varierer mellom 2 og 32 % i perioden 2012 – 2020. Gjennomsnittet som er vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon er lågare enn det uvekta snittet. Dette syner at det estimerte lusepåverkninga er lågare for Figgjo nær havet enn for elver med lengre utvandringsruter, og at den potensielle smoltproduksjonen er stor i Figgjo.

Den estimerte dødelegheita varierte i 2020 frå 1 – 47% mellom elvene. Med unntak av Figgjo som har kort vandringsrute til havet, er samtlige elver vurdert til å ha moderat eller høg dødelighet.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast som høg i 2020. Den estimerte dødeligheten varierer mellom år, men har auka sidan 2012 – 2014. Grunna variasjonen i modellresultat mellom år og elver samt ulike klassifisering av vekta/uvekta gjennomsnittleg påverknad er usikkerheten vurdert som middels.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 12,3 12,5 15,5 9,4 8,8 11,2
2013 3,9 2,9 5,2 3 1,8 2,1
2014 8,5 11,5 16 6 7,6 10,8
2015 13,4 16,9 20,1 8,1 10,5 13,1
2016 20,7 25,7 33 14 17,1 22,8
2017 29,2 31,9 34,4 19,8 21,7 23,9
2018 22,6 25,7 33,3 15,3 17,3 23
2019 26 25,8 26,4 18,4 17,4 17,3
2020 30,4 32,3 35,1 20,1 22,4 24,6
Tabell 4: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 2

Figur 3: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Figgjo 028.Z 18 (18-14) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Storåna 029.1Z 69 (65-69) 7.0 (6.0-7.0) 35 (30-35)
Dirdal 030.2Z 67 (65-69) 6.0 (5.0-8.0) 32 (27-36)
Espedal 030.4Z 65 (63-69) 6.0 (5.0-8.0) 28 (26-36)
Frafjord 030.Z 70 (63-70) 6.0 (6.0-9.0) 33 (27-39)
Lyse 031.Z 73 (68-76) 9.0 (7.0-11.0) 40 (33-46)
Jørpeland 032.Z 62 (62-62) 4.0 (4.0-5.0) 21 (20-25)
Årdal 033.Z 66 (65-69) 5.0 (4.0-6.0) 27 (25-32)
Hjelmeland 035.2Z 70 (67-70) 7.0 (7.0-8.0) 35 (35-37)
Vormo 035.3Z 75 (73-76) 10.0 (9.0-11.0) 43 (40-45)
Førreelva 035.4Z 77 (79-75) 11.0 (11.0-12.0) 46 (48-48)
Håland 035.7Z 70 (68-72) 6.0 (5.0-9.0) 33 (29-40)
Ulla 035.Z 78 (75-75) 11.0 (12.0-11.0) 47 (47-46)
Suldals 036.Z 68 (69-69) 6.0 (6.0-7.0) 32 (31-36)
Åbøelva 037.2Z 69 (69-75) 7.0 (8.0-10.0) 35 (36-43)
Sauda-vassdraget 037.Z 70 (68-72) 8.0 (7.0-8.0) 36 (34-38)
Rødneelva 038.3Z 66 (63-65) 5.0 (5.0-6.0) 26 (26-30)
Vikedal 038.Z 66 (65-67) 7.0 (5.0-6.0) 31 (27-29)
Tabell 5: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 2. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.3 - Produksjonsområde 3: Karmøy til Sotra

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita for normal utvandring, varierer mellom 25 og 54 % i perioden 2012 – 2020. Gjennomsnittet som er vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon er lågare enn det uvekta snittet. Bakgrunnen for dette er at det estimerte lusepåverkninga er lågare for elver nær havet enn for elver med lengre utvandringsruter, og at den potensielle smoltproduksjonen er større i elvene som har kort vandringsrute.

Den estimerte dødelegheita varierte i 2020 frå 27 – 47% mellom elvene. Med unntak av Oselva kvar den estimerte dødelegheita var moderat (27 %) ver den estimerte dødelegheita høg (>30%) for samtlige elver.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast som høg i 2020. Den estimerte dødelegheita varierer mellom år, og det har vore noko betring i åra 2018-2020 i førehald til i perioden 2014-2017. Usikkerheita er vurdert som liten då den estimerte dødelegheita er høg for størsteparten av elvene og dette har vore tilfelle over mange år. Dette vert ytterlegare underbygd då klassifiseringa av elver og vekta/uvekta gjennomsnittleg påverknad sjeldan vert endra for tidleg eller seint utvandringsforløp.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 28,3 34,4 42,7 25,5 30,8 40,1
2013 22,4 28,4 33,9 19,6 24,5 27,9
2014 38,2 44,8 51,5 36,4 43,1 50,2
2015 47,3 51,3 53,3 42,3 45,1 47,6
2016 48,1 54,2 57,9 44,1 50,9 55,2
2017 44,3 47,5 50,4 38,7 43,3 46,9
2018 36,8 41,1 47,8 34 38,1 45,6
2019 36 37,1 40,2 32,5 32,7 35,7
2020 37,5 39,2 40 34,9 37,5 38,4
Tabell 6: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 3

Figur 4: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Etne 041.Z 73 (70-75) 7.0 (7.0-8.0) 36 (34-40)
Dalelva-Fjæraelva 042.3Z 73 (72-72) 9.5 (8.0-9.0) 42 (38-40)
Uskedalselva 045.2Z 73 (68-71) 8.0 (6.0-7.0) 37 (32-37)
Rosendal 045.4Z 70 (67-68) 8.0 (7.0-8.0) 36 (34-36)
Jondalselvi 047.2Z 77 (71-72) 11.0 (10.0-9.0) 46 (42-40)
Opo 048.Z 75 (74-76) 9.0 (10.0-9.0) 43 (43-43)
Kinso 050.1Z 73 (76-72) 10.0 (9.0-8.0) 42 (43-40)
Eio 050.Z 76 (76-73) 10.0 (10.0-10.0) 43 (43-42)
Granvin 052.1Z 76 (76-74) 11.0 (10.0-10.0) 47 (45-43)
Steinsdal 052.7Z 74 (73-74) 11.0 (11.0-9.0) 45 (45-42)
Oselva 055.7Z 65 (58-66) 5.0 (4.0-6.0) 27 (19-31)
Tysse 055.Z 70 (68-72) 7.0 (6.0-8.0) 34 (30-39)
Tabell 7: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 3. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.4 - Produksjonsområde 4: Nordhordland til Stadt

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon varierte mellom 7 -39% i perioden 2012 – 2020. Det var liten forskjell på uvekta og vekta gjennomsnittleg estimert dødelegheit. Med unntak av 2013 er gjennomsnittleg estimert dødelegheit kategorisert som moderat (10-30%) eller høgt (>30%) i perioden 2012-2020.

Den estimerte dødelegheita varierte i 2020 frå 1-43% mellom elvene. Den estimerte dødelegheita er høgare for elvene i sør, og særleg i indre elver, enn for elvene lenger nord. Den estimerte dødelegheita er lav (>10%) kun for Ervikelva som har kort avstand til havet.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast som moderat i 2020. Grunna stor variabilitet mellom elver innad i området (mange elver er klassifisert med høg estimert dødelegheit) og mellom utvandringsforløp (tidleg/normal/sein utvandring) er usikkerheita vurdert som middels.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 11,1 14,6 20,4 10,9 14,1 19,8
2013 4,1 6,6 10,4 4,1 6,7 10,9
2014 17,4 21,8 22,4 16,3 21,8 21,2
2015 27,9 31 33,4 27,5 29,5 30,1
2016 24,4 26,9 30,6 23,7 25,9 29,6
2017 35,4 39,3 42,6 33 38,6 42,3
2018 27,8 28,8 32,8 26,7 27,9 32,2
2019 31 34 39,1 29,7 33 39,8
2020 24 26,7 30,4 24,4 26,9 30,1
Tabell 8: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 4

Figur 5: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Lone 060.4Z 68 (63-71) 7.0 (5.0-9.0) 34 (25-39)
Storelva 061.2Z 69 (62-69) 6.0 (5.0-8.0) 33 (27-37)
Daleelva 061.Z 72 (66-74) 9.0 (8.0-9.0) 39 (34-42)
Vosso 062.Z 72 (65-73) 7.0 (7.0-8.0) 36 (32-40)
Ekso 063.Z 71 (70-71) 7.0 (6.0-8.0) 37 (33-38)
Modalselva 064.Z 71 (69-72) 7.0 (6.0-8.0) 34 (31-39)
Haugsdalsvassdraget 067.2Z 72 (68-75) 7.0 (6.0-9.0) 36 (32-42)
Matrevassdraget 067.3Z 69 (65-70) 6.0 (5.0-7.0) 32 (28-36)
Frøyset 067.6Z 62 (60-65) 5.0 (4.0-6.0) 25 (20-29)
Storelva -Brekkeelva 069.31Z 67 (59-67) 6.0 (4.0-6.0) 30 (22-32)
Vikja 070.Z 75 (73-76) 8.0 (7.0-10.0) 40 (36-45)
Nærøydal 071.Z 71 (74-74) 9.0 (8.0-11.0) 38 (40-45)
Flåm 072.2Z 72 (71-75) 11.0 (9.0-12.5) 43 (39-47)
Aurland 072.Z 75 (72-75) 8.5 (8.0-11.0) 41 (39-44)
Lærdal 073.Z 72 (73-73) 8.0 (7.0-9.0) 39 (37-40)
Mørkrisvassdraget 075.4Z 72 (74-78) 10.0 (10.0-15.0) 42 (43-51)
Sogndal 077.3Z 76 (73-79) 8.0 (7.0-11.0) 41 (37-47)
Åroey 077.Z 72 (71-76) 9.0 (8.0-10.0) 40 (38-44)
Daleelva 079.Z 68 (71-75) 9.0 (7.0-9.0) 38 (36-41)
Hovlandselva - Indredal 080.1Z 63 (63-74) 8.0 (6.0-8.0) 32 (28-38)
Ytredalselva 080.21Z 67 (62-71) 6.0 (5.0-7.0) 32 (26-37)
Bøelva 080.4Z 64 (60-66) 5.0 (4.0-6.0) 26 (22-31)
Dals 082.5Z 54 (46-52) 3.0 (3.0-3.0) 14 (10-14)
Flekke 082.Z 54 (52-53) 3.0 (2.0-3.0) 14 (11-13)
Kvam 083.2Z 53 (49-56) 3.0 (3.0-3.0) 15 (12-16)
Rivedalselva 083.4Z 53 (48-51) 3.0 (3.0-3.0) 14 (10-13)
Gaula 083.Z 58 (51-61) 3.0 (3.0-4.0) 17 (14-21)
Nausta 084.7Z 57 (55-65) 4.0 (4.0-5.0) 18 (17-26)
Jølstra 084.Z 59 (53-62) 3.0 (3.0-4.0) 16 (14-21)
Osenelva 085.Z 53 (49-55) 3.0 (3.0-3.5) 14 (10-15)
Hopselva 086.8Z 55 (55-59) 3.0 (4.0-5.0) 16 (18-23)
Åelva 086.Z 57 (55-59) 4.0 (3.0-3.0) 18 (17-18)
Ryggelva 087.1Z 58 (56-59) 4.0 (3.0-4.0) 18 (17-22)
Gloppen 087.Z 58 (56-58) 4.0 (3.0-4.0) 18 (18-19)
Olden 088.1Z 55 (57-60) 3.0 (4.0-4.0) 16 (18-21)
Loen 088.2Z 56 (56-62) 4.0 (3.0-4.0) 19 (18-22)
Stryn 088.Z 56 (58-60) 3.0 (4.0-4.0) 17 (19-20)
Hjalma 089.4Z 56 (55-59) 3.0 (4.0-4.0) 16 (17-23)
Eidselva 089.Z 54 (57-54) 3.0 (3.0-3.0) 15 (17-17)
Ervikelva 091.3Z 16 (14-20) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Tabell 9: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 4. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.5 - Produksjonsområde 5: Stadt til Hustadvika

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon varierte mellom 5-33 % i perioden 2012 – 2020.

Den estimerte dødelegheita varierte i 2020 frå 1-40% mellom elvene. Det er i stor grad elvene i indre del av Storfjorden som har høg påverkning. Elvene lengst sør og lengst nord i produksjonsområdet er klassifisert med lav påverknad i 2020.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast som moderat for 2020. Grunna den store variabiliteten mellom elvene i området er usikkerheita vurdert som middels. Sidan 2012 er det berre i 2013 den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita var lav. Vedvarande påverknad over fleire år bygger under vurderinga om at området er moderat påverka av lakselus.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 12,9 16,4 21,1 13,8 17,5 21,8
2013 2,5 4,5 8,6 3,4 7 12,2
2014 15,6 23 29,2 17,6 25,2 29,7
2015 26,6 28,8 32,3 27,1 30,2 35,2
2016 21,7 22 23,4 21,4 21,5 22,8
2017 19,2 25,5 33,2 20,4 27,9 35,9
2018 16,9 20,5 23,5 15,5 18,8 21,8
2019 25,8 29,7 35,1 29,5 33,3 39,9
2020 9,4 12,7 16,3 8,5 11,3 14,9
Tabell 10: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 5

Figur 6: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Storelva 102.2Z 37 (36-39) 2.0 (2.0-2.0) 4 (4-4)
Skorgelva 102.5Z 36 (33-36) 2.0 (2.0-2.0) 4 (3-4)
Tressa 102.6Z 35 (31-36) 2.0 (2.0-2.0) 4 (3-4)
Måna 103.1Z 38 (35-43) 2.0 (2.0-2.0) 4 (4-6)
Innfjordselva 103.2Z 41 (41-45) 2.0 (2.0-3.0) 6 (5-9)
Isavassdraget 103.4Z 43 (41-45) 2.0 (2.0-2.0) 5 (4-9)
Rauma 103.Z 43 (37-45) 2.0 (2.0-2.0) 6 (4-9)
Mittetelva 104.1Z 42 (36-45) 2.0 (2.0-2.0) 5 (4-6)
Visa 104.2Z 43 (40-44) 2.0 (2.0-2.0) 4 (5-7)
Eira 104.Z 41 (38-45) 2.0 (2.0-2.0) 5 (4-8)
Røa 105.1Z 37 (35-38) 2.0 (2.0-2.0) 4 (4-4)
Olteråa 105.3Z 36 (37-36) 2.0 (2.0-2.0) 4 (5-4)
Oppdølselva 105.4Z 37 (33-40) 2.0 (2.0-2.0) 3 (3-4)
Oselva 105.Z 36 (40-39) 2.0 (2.0-2.0) 4 (3-4)
Sylte 107.3Z 23 (20-22) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Hustad 107.6Z 8 (8-7) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Åheim 092.Z 23 (20-27) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Oselva 093.2Z 34 (30-30) 1.0 (2.0-2.0) 2 (1-3)
Norddalselva 093.3Z 32 (33-39) 2.0 (2.0-2.0) 3 (2-7)
Austefjord 094.4Z 44 (44-46) 2.0 (2.0-3.0) 8 (6-11)
Stigedalselva 094.Z 41 (43-46) 2.0 (3.0-3.0) 7 (8-10)
Storelva 095.3Z 51 (45-54) 3.0 (2.0-3.0) 13 (8-13)
Storelva 095.41Z 48 (42-52) 2.0 (2.0-3.0) 9 (6-11)
Barstadvik 095.4Z 52 (44-52) 3.0 (2.0-4.0) 12 (7-15)
Ørsta 095.Z 54 (50-57) 4.0 (3.0-4.0) 17 (12-19)
Hareid 096.1Z 30 (28-35) 2.0 (1.0-2.0) 2 (2-5)
Vågselva 096.41Z 34 (29-31) 2.0 (1.0-2.0) 2 (1-2)
Bondal 097.1Z 62 (58-64) 5.0 (4.0-4.0) 23 (18-24)
Vikelva 097.2Z 60 (56-63) 4.0 (4.0-5.0) 21 (16-24)
Norangdal 097.4Z 60 (56-61) 4.0 (3.0-5.0) 21 (16-24)
Aureelva 097.72Z 53 (49-61) 4.0 (3.0-4.0) 17 (10-22)
Velledal 097.7Z 55 (54-60) 4.0 (3.0-5.0) 18 (12-23)
Stranda 098.3Z 69 (66-74) 7.0 (5.0-11.0) 33 (26-44)
Korsbrekk 098.6Z 70 (65-73) 9.0 (6.0-13.0) 38 (31-45)
Eidsdalselva 099.1Z 72 (61-75) 8.0 (6.0-11.0) 38 (27-45)
Norddalsvassdraget 099.2Z 68 (67-72) 9.0 (5.0-11.0) 37 (28-43)
Tafjordvassdraget 099.Z 71 (66-73) 9.0 (6.0-12.0) 40 (31-47)
Stordalselva 100.2Z 69 (61-72) 6.0 (4.0-9.0) 32 (24-40)
Vagsvikelva 100.3Z 63 (57-65) 5.0 (3.0-6.0) 24 (16-31)
Valldal 100.Z 70 (66-70) 6.0 (4.0-10.0) 32 (24-41)
Ørskog 101.1Z 62 (55-63) 4.0 (4.0-5.0) 22 (16-27)
Solnør 101.2Z 63 (55-64) 4.0 (3.0-5.0) 21 (14-26)
Tennfjord 101.6Z 49 (45-54) 3.0 (3.0-3.0) 10 (9-13)
Hildre 102.11Z 32 (32-40) 2.0 (2.0-2.0) 2 (2-6)
Tabell 11: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 5. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.6 - Produksjonsområde 6: Nordmøre til Sør-Trøndelag

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon varierte mellom 5-20 i perioden 2012 – 2020.

Den estimerte dødelegheita varierte i 2020 frå 1-33% mellom elvene. Den estimerte dødelegheita er moderat til høg for elvene innafor Hitra og inne i Trondheimsfjorden. Storparten av den estimerte smitten på fisken frå Trondheimsfjorden skjer nord for Hitra, utafor området definert som nasjonal laksefjord.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast som moderat for 2020. Grunna den store variabiliteten mellom elvene i området er usikkerheita vurdert som middels. Sidan 2012 er det berre i 2013 den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita var lav. Vedvarande påverknad over fleire år bygger under vurderinga om at området er moderat påverka av lakselus.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 13,2 13 11 9,6 8,1 6,9
2013 4,1 4,9 7,5 3,9 4,5 8
2014 9,6 11,8 15,8 8,3 11,5 14,9
2015 17,8 21,7 26,6 17,4 24,8 28,3
2016 13,7 12,4 11,9 9 7,4 8,4
2017 12,5 14,9 20,2 9,5 14,2 23,6
2018 14,4 14,5 16,7 17,6 15,5 21,7
2019 16,1 18,7 21,2 17,7 19,5 24,2
2020 13,2 14,5 14,7 16 14,7 13,2
Tabell 1 2 : Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 6

Figur 7: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Vasskordelva 108.221Z 14 (20-12) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Vågsbø 108.2Z 13 (19-15) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Batnfjordelva 108.3Z 22 (28-23) 1.0 (1.0-1.0) 1 (2-1)
Usma 109.4Z 39 (39-37) 2.0 (2.0-2.0) 4 (4-3)
Litledalselva 109.5Z 39 (40-32) 2.0 (2.0-2.0) 4 (4-2)
Driva 109.Z 39 (40-37) 2.0 (2.0-2.0) 4 (4-3)
Viddalselva 111.4Z 41 (34-38) 2.0 (2.0-2.0) 4 (2-4)
Søya 111.7Z 40 (36-43) 2.0 (2.0-2.0) 5 (3-6)
Toåa 111.Z 39 (37-45) 2.0 (2.0-2.0) 4 (3-7)
Bøvra 112.3Z 40 (38-45) 2.0 (2.0-2.0) 5 (3-6)
Surna 112.Z 41 (41-44) 2.0 (2.0-2.0) 5 (4-7)
Staursetbekken 113.5Z 45 (39-47) 2.0 (2.0-3.0) 6 (4-8)
Todalselva 113.6Z 45 (35-50) 2.0 (2.0-2.0) 6 (3-9)
Fjelna 113.Z 38 (34-48) 2.0 (2.0-2.0) 4 (3-8)
Åelva 116.Z 66 (61-65) 6.0 (4.0-6.0) 29 (22-31)
Lakselva totalt 117.1Z 54 (52-57) 3.0 (3.0-3.0) 16 (13-15)
Kvernavassdraget totalt 117.23Z 51 (40-52) 2.0 (2.0-3.0) 11 (7-14)
Sagelva 117.3Z 35 (29-36) 2.0 (1.0-2.0) 3 (1-4)
Grytelvvassdraget 117.4Z 53 (52-58) 3.5 (3.0-4.0) 15 (12-19)
Haugelva 119.11Z 67 (62-69) 6.0 (5.0-7.0) 31 (25-35)
Søa 119.1Z 71 (64-70) 5.0 (5.0-6.0) 32 (27-33)
Hagaelva 119.2Z 69 (62-69) 6.0 (6.0-6.0) 33 (28-33)
Hollaelva 119.3Z 67 (64-70) 5.0 (5.0-5.0) 29 (25-32)
Snilldalselva 119.42Z 67 (62-70) 6.0 (5.0-7.0) 31 (24-34)
Bergselva 119.4Z 67 (62-69) 5.0 (5.0-7.0) 29 (25-34)
Slørdalselva 119.61Z 57 (56-58) 4.0 (5.0-4.0) 19 (21-18)
Fremstadelva 119.9Z 53 (53-57) 4.0 (4.0-4.0) 18 (18-19)
Størdalselva 120.1Z 57 (56-59) 4.0 (4.0-4.0) 21 (19-20)
Lena 120.2Z 54 (58-60) 4.0 (4.0-4.0) 18 (21-21)
Skjenaldelva 121.1Z 56 (57-57) 4.0 (5.0-3.0) 19 (23-18)
Orkla 121.Z 56 (56-54) 4.0 (3.5-4.0) 20 (18-18)
Børsa 122.1Z 60 (54-55) 5.0 (4.0-4.0) 22 (19-18)
Vigda 122.2Z 59 (57-54) 4.0 (4.0-4.0) 22 (19-17)
Gaula 122.Z 57 (55-55) 4.0 (4.0-3.0) 21 (21-17)
Homla 123.4Z 60 (55-55) 4.0 (4.0-4.0) 23 (19-18)
Nidelva 123.Z 60 (58-54) 5.0 (4.0-4.0) 21 (23-17)
Stjørdal 124.Z 52 (60-50) 3.0 (4.0-3.0) 16 (20-11)
Levanger 126.6Z 54 (60-48) 4.0 (4.0-3.0) 18 (21-12)
Verdal 127.Z 49 (55-46) 3.0 (4.0-3.0) 13 (18-11)
Figga 128.3Z 53 (58-48) 4.0 (4.0-3.0) 18 (19-11)
Steinkjer 128.Z 51 (51-50) 3.0 (3.0-2.0) 13 (15-11)
Mollelva 129.2Z 60 (58-53) 4.0 (4.0-3.0) 21 (20-16)
Follavassdraget 129.Z 58 (58-52) 5.0 (5.0-3.0) 23 (23-17)
Tangstadelva 130.32Z 60 (59-56) 4.0 (4.0-3.0) 22 (22-17)
Mossa 131.1Z 61 (54-58) 5.0 (4.0-4.0) 24 (18-19)
Prestelva 131.9Z 59 (56-60) 4.0 (4.0-4.0) 20 (18-22)
Flyta 132.1Z 57 (54-60) 5.0 (4.0-5.0) 22 (18-23)
Hasselvassdraget 132.2Z 58 (53-59) 4.0 (4.0-4.0) 20 (19-21)
Skauga 132.Z 60 (57-54) 4.0 (4.0-3.0) 22 (19-15)
Osaelva 133.2Z 56 (57-53) 4.0 (4.0-3.0) 20 (21-17)
Nordelva 133.3Z 55 (56-54) 4.0 (4.0-3.0) 19 (21-15)
Brekkelva 134.2Z 57 (51-60) 4.0 (4.0-5.0) 19 (17-23)
Teksdal 134.Z 37 (35-41) 2.0 (2.0-2.0) 4 (3-6)
Olden 135.1Z 40 (38-45) 2.0 (2.0-2.0) 5 (4-8)
Imselva 135.42Z 42 (35-45) 2.0 (2.0-2.0) 6 (4-9)
Grytelvvassdraget 135.43Z 41 (37-45) 2.0 (2.0-2.0) 7 (4-9)
Stordalselva 135.Z 42 (39-45) 2.0 (2.0-2.0) 8 (6-9)
Norddalselva 135.Z 40 (42-43) 2.0 (2.0-2.0) 7 (8-7)
Håvikelva 136.31Z 45 (38-51) 2.0 (2.0-3.0) 8 (5-12)
Nordskjørelva 136.3Z 55 (46-58) 4.0 (2.0-4.0) 17 (9-19)
Storelva (Straumselva) 136.52Z 36 (35-43) 2.0 (2.0-2.0) 4 (2-6)
Steinsdal 137.2Z 41 (36-44) 2.0 (2.0-2.0) 6 (4-7)
Tabell 13: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 6. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.6.1 - Tillegg for produksjonsområde 6: sensitivitets-test for lengde på utvandringsruter

Den estimerte dødelegheita er avhengig av dei antatte vandringsrutene til fisken, når fisken går og kor lenge ein føl fisken. Då desse parameterane ikkje er fullt kartlagt eller forstått vil ikkje ein modell kunne gjenskape akkurat det som den fakstiske fisken opplever. Fordelen med modelltilnærminga er at ein får eit nøytralt mål på antatt påverknad, kvar ein har gjort like antakelser for alle elver som er uavhengig av fangstrater, håndtering osv. Vidare har modellen den fordel at ein kan vurdere konsekvensar av ulike antakelser.

I smoltmodellen føl vi modellfisken til den når eit punkt utan land innan ein radius på 10 km. I produksjonsområde 6 ser vi at grensa for kor langt vi føl fisken ut ifrå kysten vil påverke den estimerte påverkninga av lakselus. Grunna forhøga tetthet av lakselus lenger ut frå kysten vil fisken sannsynlegvis oppleve påslag av lus frå oppdrettanlegg også lenger ute i havet. Lakselus frå anlegga som ligg ute på kysten i produksjonsområde 6 spes med straumen nordover og relativt langt ut i havet nord for Frøya og Hitra. Dette påverker den estimerte påvirkinga for fisken som vandrer ut frå Trondheimsfjorden. Grunna usikkerheit i vandringsruter langs med kysten er vandringsrutene til modellfisken antatt lik som for dei andre elvene. For å illustrere kva effekt lengre vandringsruter kan ha for fisk frå Trondheimsfjorden har me kjørt vandringsmodellen med kort, normal og lang vandringsrute for modellfisk frå Gaula (figur 8). Gaula var valt då dette er elva med høgast potensiell smoltproduksjon i området. Då det er lite lus inne i Trondheimsfjorden er det antatt at resultatet for Gaula er representativt for alle elvene i Trondheimsfjorden.

Estimert dødelegheit er av interesse for å illustrere modellsensitivitet, men då observasjonane av lus på trålt fisk er gjort i, eller relativt nært, utløpet av Trondheimsfjorden gir dette også informasjon om kva ein kan forvente av lusepåslag på villfisken i området utafor trål-området. Det er antatt at den korte vandringsrute representerer det som vert fanga opp i observasjoner på den trålte fisken.

Figur 8: Antatte vandringsruter for 1000 virtuell postsmolt frå Gaula. Kort rute til venstre, normal rute (lik parameterisering som kjørt for alle elver) i midten, og lang vandringsrute til venstre.

 

 Kort ruteNormal ruteLang rute
Snitt (std) vandringstid5,0 (0,5)8,5 (0,8)13,1 (1,1)
Min – max vandringstid3,8 – 7,06,5 – 12,19,8 – 17,5
    
Prevalens [%]19 5864
Median intensitet235
Estimert dødelighet [%]31728
Tabell 14: Gjennomsnittleg vandringstid [dager], lusepåslag og estimert dødelegheit for virtuell postsmolt frå Gaula.

2.7 - Produksjonsområde 7: Nord-Trøndelag med Bindal

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon varierte mellom 1-18% i perioden 2012 – 2020. Namsen, som har den største potensielle smoltproduksjonen i området, påverker resultatet for vekta gjennomsnittlig påverknad og hadde 4% dødelegheit i 2020.

I 2020 varierte den estimerte dødelegheita frå 1 til 36% mellom elvene. 14 av 22 elver vart klassifisert med lav estimert dødelegheit i 2020.

Variabilitet mellom elvene i tillegg til ulik klassifisering av området som heilhet, avhengig av tidsrom for utvandring, og eventuell vekting etter potensiell smoltproduksjon gjør at usikkerheten blir vurdert som stor.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 2,6 2,7 2,2 1,1 1,2 1,2
2013 4,4 4,5 5,5 1,7 1,7 2,5
2014 10,1 12,4 14 6,9 9,9 9,9
2015 17,8 19,6 19,4 9,2 11 13,8
2016 9,5 10,2 11,5 7,8 7,6 11,1
2017 5,8 8 11,1 4,4 5 8,7
2018 6,3 7 10,1 4,2 4,6 6
2019 14 17 21,3 12,7 18,4 24,9
2020 8,3 10,6 12 4,7 5,8 9,4
Tabell 15: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 7

Figur 9: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Skjellåa 137.4Z 51 (50-59) 3.0 (3.0-4.0) 14 (13-19)
Storelva Jøssund 137.5Z 58 (52-63) 4.0 (3.0-5.0) 21 (14-25)
Sitterelva 137.72Z 43 (41-44) 2.0 (2.0-3.0) 7 (5-8)
Oksdøla 138.3Z 41 (38-39) 2.0 (2.0-2.0) 4 (3-5)
Aursunda 138.5Z 38 (36-37) 2.0 (2.0-2.0) 4 (4-4)
Bogna 138.6Z 38 (40-39) 2.0 (2.0-2.0) 4 (5-4)
Årgård 138.Z 40 (39-40) 2.0 (2.0-2.0) 5 (4-5)
Namsen 139.Z 41 (38-46) 2.0 (2.0-3.0) 4 (4-11)
Vetrhuselva 140.3Z 57 (55-59) 3.0 (3.0-4.0) 16 (13-16)
Salvassdraget 140.Z 71 (64-73) 7.0 (5.0-8.0) 36 (27-40)
Kvistelva 141.4Z 65 (62-64) 5.0 (4.0-6.0) 25 (20-29)
Kongsmo 142.3Z 19 (15-19) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Sjølstadelva 142.6Z 64 (62-69) 5.0 (4.0-6.0) 25 (22-31)
Nordmarkselva -Åforelva 142.71Z 61 (63-66) 5.0 (5.0-6.0) 25 (24-30)
Horvelva 143.532Z 64 (60-69) 5.0 (4.0-6.0) 25 (21-32)
Storelva 143.7Z 21 (21-14) 1.0 (1.0-1.0) 2 (1-1)
Terråkelva 144.4Z 20 (18-20) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Urvollelva 144.5Z 19 (16-19) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Bogelva 144.61Z 18 (19-19) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
StorelvTosb 144.7Z 18 (18-19) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Åbjøra 144.Z 17 (17-20) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Eide 145.2Z 19 (18-20) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Tabell 16: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 7. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.8 - Produksjonsområde 8: Helgeland til Bodø

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon varierte mellom 2-15% i perioden 2012 – 2020.

I 2020 varierte den estimerte dødelegheita frå 1 til 19% mellom elvene. 10 av 30 elver er klassifisert med moderat estimert dødelegheit. Desse elvene er i hovudsak lokalisert rundt Mosjøen. Den estimerte dødelegheita for elvene lenger sør og nord i området er lav.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast som lav. Grunna variabilitet mellom elvene, med estimert dødelighet opptil 19% for enkeltelver gjer at usikkerheita er vurdert som middels.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 2,2 2,4 3,3 1,7 2,4 3,5
2013 1,6 1,6 2,9 1,3 1,5 4,5
2014 9,2 10,2 13,7 11,6 14,9 19
2015 1,8 2,8 3,9 1,6 2,5 3,7
2016 7,5 8,9 12,5 8 12 18,2
2017 5,1 6 7,2 3,5 3,9 4,9
2018 8,3 9,7 11,7 9,4 10,4 14
2019 3,9 5,5 7,5 3,7 5,4 6,8
2020 7,2 7,3 9,2 8,6 8 11,7
Tabell 17: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 8

Figur 10: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Fersetelva 147.3Z 28 (27-36) 1.0 (2.0-2.0) 2 (2-3)
Saus 148.2Z 35 (36-40) 2.0 (2.0-2.0) 3 (3-6)
Lomselva 148.Z 39 (35-40) 2.0 (2.0-2.0) 3 (3-5)
Lakselva 149.2Z 47 (47-51) 2.0 (2.0-3.0) 9 (8-10)
Hestdalselva 149.61Z 57 (55-59) 3.0 (3.0-3.0) 15 (14-19)
Halsaelva 149.6Z 54 (53-57) 3.0 (3.0-4.0) 15 (13-17)
Storelva 149.8Z 54 (55-50) 3.0 (3.0-3.0) 14 (14-11)
Hundåla 151.1Z 54 (54-51) 3.0 (3.0-3.0) 14 (15-11)
Vefsna 151.Z 52 (52-58) 3.0 (3.0-3.0) 11 (13-17)
Drevja 152.2Z 50 (55-58) 3.0 (3.0-3.0) 10 (14-17)
Fusta 152.Z 55 (56-57) 3.0 (3.0-3.0) 13 (14-16)
Leirelva 153.22Z 60 (55-62) 4.0 (3.0-5.0) 19 (15-24)
Stillelva -Ranelva 153.3Z 59 (56-64) 4.0 (3.0-5.0) 18 (15-26)
Bardalselva 153.6Z 44 (42-42) 2.0 (2.0-2.0) 7 (7-5)
Bjerka til Stupfossen 155.4Z 41 (45-40) 2.0 (2.0-2.0) 6 (8-6)
Røssåga 155.Z 41 (44-46*) 2.0 (2.0-2.0*) 5 (6-11*)
Rana 156.Z 41 (41-45*) 2.0 (2.0-2.0*) 6 (7-10*)
Florstrandvatnvassdraget 157.42Z 52 (51-52) 3.0 (3.0-3.0) 12 (12-11)
Elv fra Silavatnet 157.52Z 46 (44-46) 2.0 (2.0-2.0) 6 (7-7)
Gjerval 159.21Z 47 (49-50) 3.0 (2.0-3.0) 8 (8-11)
Spilder 160.41Z 46 (46-42) 2.0 (2.0-2.0) 7 (6-6)
Reipåga 160.43Z 35 (37-31) 2.0 (2.0-1.0) 4 (5-2)
Elv fra laksådalsvatnet 160.71Z 19 (18-15) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Beiar 161.Z 25 (25-27) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Valnesforsen 162.1Z 23 (19-22) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Lakselva 162.7Z 26 (23-25) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-2)
Saltdal 163.Z 34 (31-33) 1.0 (1.0-2.0) 2 (1-3)
Lakselv Valn 164.3Z 26 (25-24) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Sulitjelmavassdraget 164.Z 27 (30-34) 2.0 (1.0-2.0) 1 (1-3)
Breidelva -Futelva 165.2Z 22 (22-24) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Tabell 18: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 8. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.9 - Produksjonsområde 9: Vestfjorden og Vesterålen

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon varierte mellom 2 og 8% i perioden 2012 – 2020.

I 2020 varierte den estimerte dødelegheita frå 1 til 16% mellom elvene. Av 58 elver var den estimerte dødelegheita kategorisert som lav for 54 av dei. Den estimerte dødelegheita var vurdert som moderat for dei resterande 4 elvene.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast som lav i 2020. Trass noko variasjon innad i området var den estimerte dødelegheita kategorisert som lav for dei fleste elvene. Grunna det store antalet elver kategorisert med lav estimert dødelegheit, samt liten variasjon mellom dei ulike utvandringsforløpa, er usikkerheten vurdert som liten.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 2,1 2,5 3,7 2 2,3 3,3
2013 1,7 2 2,5 1,8 2,2 2,7
2014 2,2 2,4 3,1 2,1 2,6 3,5
2015 1,9 2,1 2,3 1,9 2,2 2,4
2016 3,5 4,2 5,9 3,4 4,1 5,6
2017 5,3 6,1 8 6,4 7,6 10,4
2018 3,3 3,4 3,7 3,4 3,6 3,8
2019 5,5 6,7 7,9 6,7 8,3 9,6
2020 2,4 2,6 2,9 1,7 1,8 2
Tabell 19: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 9

Figur 11: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Fjære 165.7Z 10 (11-8) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Lakselva (Valjord) 166,3Z 16 (17-16) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Laksåga 166,5Z 17 (19-18) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Bonnåga 167,3Z 18 (15-14) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Kobbelv 167,Z 17 (19-14) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Hop 168,6Z 10 (13-9) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Skjelvereidelva 169,5Z 15 (12-17) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Storvasselva 170,3Z 36 (35-39) 2.0 (2.0-2.0) 3 (2-3)
Varpa 170,5Z 38 (34-38) 2.0 (2.0-2.0) 3 (2-3)
Forsåelva 171,1Z 14 (13-17) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Heiddejåkka 171,2Z 18 (14-20) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Austerdalselva 171,8Z 14 (12-16) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Hellemovassdraget 171,Z 18 (14-20) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Forså 172,Z 14 (12-15) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Kjeldelva 173,1Z 16 (15-19) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Råna 173,3Z 18 (14-22) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Skjoma 173,Z 21 (16-23) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Rombakselva 174,3Z 21 (17-23) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Elvegård 174,5Z 21 (16-23) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Laksåga 175,3Z 16 (16-23) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Tårstad 175,4Z 17 (14-18) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Storelva -Myklebostadvassdraget 176,2Z 16 (14-20) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Kongsvikelva 177,6Z 20 (16-27) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-2)
Sneis 177,73Z 14 (12-22) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Heggedal 177,7Z 29 (19-30) 1.0 (1.0-2.0) 2 (1-2)
Teinelva 177,81Z 6 (4-8) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Kaljordelva 178,3Z 56 (54-54) 3.0 (3.0-3.0) 14 (13-14)
Blokkelva 178,43Z 28 (26-28) 1.0 (1.0-2.0) 2 (1-1)
Kjerringnes 178,51Z 26 (28-29) 2.0 (1.0-1.0) 1 (1-2)
Osvoll 178,52Z 23 (23-27) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Sørdalselva 178,54Z 44 (40-54) 3.0 (2.0-3.0) 10 (6-13)
Rogsøy 178,62Z 20 (20-22) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Forfjord 178,63Z 17 (18-24) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Gårdselva 178,6Z 21 (18-24) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Buksnes 178,7Z 21 (18-24) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Lakselva 179,332Z 7 (6-8) 1.0 (1.0-1.0) 0 (0-1)
Grunnførfjordelva 179,73Z 8 (8-6) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Heloselva 180,11Z 10 (7-6) 1.0 (1.0-1.0) 1 (0-1)
Elv fra Farstadvatnet 180,4Z 25 (21-21) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Borgelva 180,6Z 12 (11-18) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Alsvåg 185,1Z 19 (19-22) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Vikelva 185,2Z 21 (16-26) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Gryttingselva 185,3Z 26 (26-30) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-2)
Trollvasselva 185,43Z 45 (45-46) 2.0 (2.0-2.0) 7 (7-7)
Lahaugelva 185,441Z 48 (49-48) 2.0 (3.0-2.0) 8 (10-9)
Oshaugelva 185,44Z 51 (49-50) 2.0 (3.0-2.0) 9 (10-9)
Holmstadelva 185,4Z 48 (51-47) 2.0 (3.0-3.0) 9 (11-8)
Slåtteelva 185,52Z 50 (50-48) 3.0 (3.0-2.0) 10 (12-8)
Ryggedalselva 185,7Z 41 (35-51) 3.0 (2.0-3.0) 8 (6-13)
Tuvenelva 185,9Z 56 (56-58) 4.0 (3.0-4.0) 16 (16-19)
Kobbedalselva 186.3Z 43 (37-47) 2.0 (2.0-3.0) 7 (5-10)
Storelva -Nøssvassdraget 186.42Z 11 (13-12) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Melaelva 186.51Z 9 (10-11) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Steinvasselva 186.52Z 12 (11-12) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Skogvollelva 186.53Z 12 (11-10) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Stavaelva 186.61Z 11 (10-11) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Elv fra Storvatnet -Bleikvassdraget 186.62Z 7 (8-9) 1.0 (1.0-1.0) 0 (1-0)
Tofteelva 186.63Z 11 (9-11) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Tabell 20: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 9. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.10 - Produksjonsområde 10: Andøya til Senja

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon varierte mellom 2 og 13% i perioden 2012 – 2020. Gjennomsnittet vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon var høgare enn det uvekta gjennomsnittet i alle år. Dette tyder på at elvene med høg potensiell smoltproduksjon har lågare påslag av lus enn elvene med lågare smoltproduksjon.

I 2020 varierte den estimerte dødelegheita frå 1 til 20% mellom elvene. Den estimerte dødelegheita var kategorisert som moderat for 9 av 24 elver, resterande 15 elver var kategorisert med lav estimert dødelegheit.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast som lav. Grunna variasjonen i modellresultat mellom elver, samt noko forskjell mellom antatt tidsforløp for utvandring, er usikkerheita vurdert som middels.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 8,6 10,6 13,2 5,3 6,1 8,7
2013 3 3,4 3,4 1,2 1,3 1,3
2014 2 3,9 8 1,6 2,9 7
2015 1,8 2,2 3,7 1,3 1,7 1,9
2016 8,8 11,1 14,9 6,6 9,3 11,9
2017 9,5 12,5 16,4 5,6 7,7 10,2
2018 5,2 5,7 7,9 4,8 4,9 6,8
2019 13,2 13,3 15,2 9,2 8,7 10,6
2020 7,3 8,8 12,2 5,6 6,7 9,2
Tabell 2 1: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 10

Figur 12: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Lakselva -Gullesfjord 177,1Z 48 (42-53) 3.0 (2.0-4.0) 10 (5-16)
Storelva 178,74Z 39 (37-50) 2.0 (2.0-3.0) 5 (5-11)
Lakselva 178,8Z 44 (38-53) 2.0 (2.0-3.0) 9 (6-15)
Langvasselva 178,9Z 44 (41-53) 3.0 (2.0-4.0) 9 (6-15)
Ramsåa 186.1Z 20 (18-26) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Åseelva 186.22Z 44 (38-49) 2.0 (2.0-3.0) 6 (6-11)
Roksdal 186.2Z 41 (34-48) 2.0 (2.0-2.0) 4 (4-7)
Renså 189.3Z 59 (57-64) 4.0 (3.0-5.0) 20 (15-26)
Spanselva 190.7Z 59 (53-64) 4.0 (3.0-5.0) 18 (15-26)
Røyrbakkelva 191.4Z 57 (53-62) 3.0 (3.0-4.0) 17 (15-22)
Salang 191.Z 58 (53-62) 3.0 (3.0-5.0) 16 (14-24)
Brøstadelva 193.3Z 60 (61-64) 4.0 (4.0-4.0) 19 (19-24)
Skøelv 193.Z 41 (40-41) 2.0 (2.0-2.0) 5 (5-8)
Lysbotn 194.3Z 22 (24-25) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Grasmyr 194.4Z 28 (34-34) 1.0 (1.0-2.0) 2 (2-4)
Tennelv 194.5Z 60 (55-63) 4.0 (3.0-4.0) 20 (15-24)
Vardnesvassdraget 194.61Z 58 (53-62) 4.0 (3.0-4.0) 19 (15-23)
Ånder 194.6Z 58 (56-61) 4.0 (3.0-4.0) 18 (15-23)
Laukhelle 194.Z 36 (38-39) 2.0 (2.0-2.0) 4 (4-5)
Bunkelva 195.1Z 42 (40-44) 2.0 (2.0-2.0) 6 (5-6)
Rossfjord 196.2Z 21 (22-25) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Lakselv Aurs 196.5Z 24 (20-26) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Målselv 196.Z 27 (22-28) 1.0 (1.0-2.0) 2 (1-2)
Straumselva 197.4Z 18 (23-24) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Tabell 22: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 10. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.11 - Produksjonsområde 11: Kvaløya til Loppa

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon, varierte mellom 1 og 8% i tidsrommet 2012-2020. Trass mellomårleg variabilitet var den estimerte dødelegheita klassifisert som lav (<10%) for samtlege år.

I 2020 varierte den estimerte dødelegheita frå 1 til 10% mellom elvene. I 1 av 17 elver vart den estimerte dødelegheita klassifisert som moderat. Dei resterande 16 elvene var klassifisert med lav estimert dødelegheit.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast i 2020 som lav. Grunna den lave variasjonen i modellresultat mellom elver og tidsforløp for utvandring er usikkerheten ansett som liten.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 2,1 1,9 2,1 2 1,8 1,8
2013 2,2 2,2 1,9 2,7 2,5 2,2
2014 0,7 0,8 0,8 0,5 0,9 0,9
2015 0,6 0,9 0,9 0,5 0,9 1
2016 2,5 3,2 4,2 2,9 2,9 4,4
2017 2,2 3,6 5,6 1,9 2,6 3,5
2018 2,4 2,5 3,2 2,9 2,4 3,1
2019 6,6 7,3 8,1 7,6 8 8,9
2020 4,5 4,2 3,8 5,8 5,8 5
Tabell 23: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 11

Figur 13: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Storelva -Tromvikvassdraget 197.63Z 32 (28-32) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-2)
Nordkjos 198.Z 22 (20-27) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Tønsvikelva 199.2Z 39 (40-41) 2.0 (2.0-2.0) 3 (5-4)
Skitenelva 199.3Z 39 (43-40) 2.0 (2.0-2.0) 5 (5-4)
Skogfjord 200.6Z 14 (15-14) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Skipsfjord 202.11Z 5 (5-6) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-0)
Vannareidelva 202.3Z 10 (8-8) 1.0 (1.0-1.0) 0 (1-1)
Breivik 203.2Z 34 (30-36) 2.0 (1.0-2.0) 2 (2-3)
Jægerelva 203.8Z 32 (29-36) 2.0 (2.0-2.0) 2 (2-4)
Signadalelva 204.Z 46 (47-48) 2.0 (2.0-2.0) 7 (9-9)
Skibotn 205.Z 45 (45-45) 2.0 (3.0-2.0) 8 (9-8)
Manndal 206.1Z 49 (48-47) 2.0 (3.0-2.0) 7 (10-8)
Rotsund 206.5Z 50 (48-48) 3.0 (3.0-3.0) 10 (10-9)
Oksfjord 208.4Z 40 (42-44) 2.0 (2.0-2.0) 4 (5-5)
Reisa 208.Z 43 (43-44) 2.0 (2.0-2.0) 6 (5-5)
Kvænang 209.Z 36 (42-35) 2.0 (2.0-1.0) 3 (6-3)
Burfjord 210.Z 33 (39-32) 2.0 (2.0-2.0) 2 (4-2)
Tabell 24: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 11. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.12 - Produksjonsområde 12: Vest-Finnmark

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon, varierte mellom 1 og 11% i tidsrommet 2012-2020. Trass mellomårleg variabilitet var den uvekta gjennomsnittlege estimerte dødelegheita klassifisert som lav (<10%) for samtlege år.

I 2020 varierte den estimerte dødelegheita frå 0 til 5% mellom elvene. I samtlege elver vart dermed dødelegheita klassifisert som lav.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast i 2020 som lav. Grunna den lave variasjonen i modellresultat mellom elver og tidsforløp for utvandring er usikkerheten ansett som liten.

 Uvektet Vektet
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 0,8 0,9 0,9 1 1 0,9
2013 0,2 0,6 0,6 0,7 0,9 0,9
2014 0,4 0,6 0,8 0,7 1,9 3,8
2015 0,9 1,7 2,4 4,3 6,8 6,9
2016 2,8 2,1 1,5 3,5 2,2 2,8
2017 1,7 1,9 2,3 1,1 1,1 1,1
2018 1,7 2,3 2,6 2,4 3,3 4,5
2019 5,1 5,2 6,5 8,1 10,6 13,8
2020 2,3 1,6 1,7 2,4 1,7 2,4
Tabell 2 5: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 12

Figur 14: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Hals 212.2Z 38 (44-34) 2.0 (2.0-2.0) 4 (7-2)
Mattiselva Joalusjåkka 212.4Z 37 (44-36) 2.0 (2.0-2.0) 4 (7-2)
Alta 212.Z 34 (35-39) 2.0 (2.0-2.0) 2 (3-3)
Leirbotnelv (Lakselva) 213.1Z 37 (42-37) 2.0 (2.0-2.0) 4 (6-3)
Kvalsundelva 213.6Z 30 (33-33) 2.0 (2.0-2.0) 2 (3-2)
Reppar 213.Z 34 (31-40) 2.0 (2.0-2.0) 2 (2-4)
Russelva 218.Z 41 (41-43) 2.0 (2.0-2.0) 5 (4-6)
Lafjordelva 220.8Z 26 (28-25) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Strandsjåkka 222.2Z 17 (18-13) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Smørfjordelva 222.4Z 12 (18-11) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Ytre Billefjord 222.7Z 13 (20-8) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Stabbur 223.Z 6 (11-4) 1.0 (1.0-1.0) 0 (1-0)
Lakselva 224.Z 6 (11-5) 1.0 (1.0-1.0) 0 (1-0)
Børselva 225.Z 8 (12-4) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-0)
Lille Porsanger 227.5Z 9 (9-7) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-0)
Veidnes 227.6Z 10 (10-6) 1.0 (1.0-1.0) 1 (1-1)
Storelva 228.Z 4 (7-1) 1.0 (1.0-1.0) 0 (0-0)
Futelva 231.64Z 1 (1-1) 1.0 (1.0-1.0) 0 (0-0)
Tabell 26: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 12. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

2.13 - Produksjonsområde 13: Øst-Finnmark

Den gjennomsnittlege estimerte dødelegheita, både uvekta og vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon, var < 1% for samtlege år i tidsrommet 2012-2020.

I 2020 var den estimerte dødelegheita 0 % for alle elvene i området.

Den estimerte dødelegheita for heile området vurderast i 2020 som lav. Grunna den lave variasjonen i modellresultat mellom elver og tidsforløp for utvandring er usikkerheten ansett som liten.

 Uvekta Vekta
 Tidleg Normal Sein Tidleg Normal Sein
2012 0 0 0 0 0 0
2013 0 0 0 0 0 0
2014 0,1 0,1 0,3 0 0 0
2015 0 0 0 0 0 0
2016 0 0,1 0,3 0 0 0,1
2017 0 0,1 0 0 0 0
2018 0,1 0,1 0,2 0 0 0
2019 0,1 0,2 0,2 0 0 0
2020 0 0 0,1 0 0 0
Tabell 2 7: Gjennomsnittleg estimert dødelighet [%], uvekta og vekta etter elvenes potensielle smoltproduksjon, for område 13

Figur 15: Fordeling av lus på modellfisk i tidsrommet 2012 – 2020 (til venstre). Berekninga er ikkje vekta etter elvas potensielle smoltproduksjon. Boks viser antal lus på 25-75% av fisken, streker 5-95%. Orange linjer viser median antal lus på fisken. Dei stipla linjene viser dei antatte tålegrensene for 20% og 100% dødelegheit frå tabell 1. Kart med estimert dødelegheit på utvandrande postsmolt av laks i 2020 (til høgre). Estimata er kategorisert til lav dødelegheit (<10%) markert med grønt, moderat dødelegheit (10-30%) markert med gult og høg dødelegheit (>30%) markert med raudt.

 

 

Elv Elvenr. Prevalens Median intensitet Dødelegheit
Sandfjord 231.7Z 1 (2-1) 1.0 (1.0-1.0) 0 (0-0)
Risfjord 231.8Z 1 (2-1) 1.0 (1.0-1.0) 0 (0-0)
Laggo 233.Z 1 (1-1) 1.0 (1.0-1.0) 0 (0-0)
Tana 234.Z 1 (1-1) 1.0 (1.0-1.0) 0 (0-0)
Kongsfjord 236.Z 1 (1-1) 1.0 (1.0-1.0) 0 (0-0)
Syltefjord 237.Z 1 (1-2) 1.0 (1.0-1.0) 0 (0-0)
Skallelva 239.3Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Komag 239.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
V Jakob 240.Z 0 (1-1) 0.0 (1.0-1.0) 0 (0-0)
Vesterelva 241.5Z 1 (1-0) 1.0 (1.0-0.0) 0 (0-0)
Bergebyelva 241.Z 1 (0-0) 1.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Klokker 243.Z 0 (0-1) 0.0 (0.0-1.0) 0 (0-0)
Munk 244.4Z 0 (1-1) 0.0 (1.0-1.0) 0 (0-0)
Neiden 244.Z 1 (0-1) 1.0 (0.0-1.0) 0 (0-0)
Sandneselva 246.1Z 0 (0-1) 0.0 (0.0-1.0) 0 (0-0)
Pasvikelva 246.Z 0 (0-0) 0.0 (0.0-0.0) 0 (0-0)
Karp 247.3Z 2 (0-8) 1.0 (0.0-1.0) 0 (0-1)
G Jakob 247.Z 0 (0-1) 0.0 (0.0-1.0) 0 (0-0)
Tabell 28: Estimert dødelighet pr elv i 2020 i produksjonsområde 13. Parentes gir estimerte verdiar for tidleg og sein utvandring (tidleg-sein).

3 - Referanser:

Davidsen J, Rikardsen A, Halttunen E, Thorstad E, Økland F, Letcher B, Skarðhamar J, Næsje T (2009) Migratory behaviour and survival rates of wild northern Atlantic salmon Salmo salar post ‐ smolts: effects of environmental factors. J Fish Biol 75 , 1700-1718

Dalvin, S., Are Hamre, L., Skern‐Mauritzen, R., Vågseth, T., Stien, L., Oppedal, F., & Bui, S. (2020). The effect of temperature on ability of Lepeophtheirus salmonis to infect and persist on Atlantic salmon. Journal of Fish Diseases.

Finstad B, Økland F, Thorstad E, Bjørn P, McKinley R (2005) Migration of hatchery ‐ reared Atlantic salmon and wild anadromous brown trout post ‐ smolts in a Norwegian fjord system. J Fish Bio l 66 , 86-96

Johnsen IA, Harvey A, Sævik PN, Sandvik AD, Ugedal O, Ådlandsvik B, Wennevik V, Glover KA, Karlsen Ø (Akseptert, sept 2020) Salmon lice induced mortality of Atlantic salmon during post-smolt migration in Norway. ICES journal of Marine science.

Nilsen F, Ellingsen I, Finstad B, Jansen PA, Karlsen Ø, Kristoffersen AB, Sandvik AD, Sægrov H, Ugedal O, & Vollset KW (2017). Vurdering av lakselusindusert villfiskdødelighet per produksjonsområde i 2016 og 2017. Rapport fra ekspertgrupper for vurdering av lusepåvirkning.

Plantalech Manel-la N, Thorstad E, Davidsen J, Økland F, Sivertsgård R, McKinley R, Finstad B (2009) Vertical movements of Atlantic salmon post ‐ smolts relative to measures of salinity and water temperature during the first phase of the marine migration. Fisheries Management and Ecology , 147-154

Rikardsen A, Haugland M, Bjørn P, Finstad B, Knudsen R, Dempson J, Holst J, Hvidsten N, Holm M (2004) Geographical differences in marine feeding of Atlantic salmon post ‐ smolts in Norwegian fjords. J Fish Biol 64 ,1655-1679

Stien A, Bjorn PA, Heuch PA, Elston DA (2005) Population dynamics of salmon lice Lepeophtheirus salmonis on Atlantic salmon and sea trout. Marine Ecology Progress Series 290 , 263-275

Thorstad E, Kland F, Finstad B, Sivertsgrd R, Bjorn P, McKinleyd R (2004) Migration speeds and orientation of Atlantic salmon and sea trout post-smolts in a Norwegian fjord system. Environ Biol Fish 71 , 305-311

Thorstad, E. B., Whoriskey, F., Uglem, I., Moore, A., Rikardsen, A. H., & Finstad, B. (2012). A critical life stage of the Atlantic salmon Salmo salar: behaviour and survival during the smolt and initial post‐smolt migration.  Journal of Fish Biology,   81 (2), 500-542.

Taranger, G. L., Karlsen, Ø., Bannister, R. J., Glover, K. A., Husa, V., Karlsbakk, E., Kvamme, B. O., Boxaspen, K. K., Bjørn, P. A., Finstad, B., Madhun, A. S., Morton, H. C. & Svåsand, T. (2015). Risk assessment of the environmental impact of Norwegian Atlantic salmon farming. ICES Journal of Marine Science: Journal du Conseil 72 , 997-1021.

Wagner GN, Fast MD, Johnson SC (2008) Physiology and immunology of Lepeophtheirus salmonis infections of salmonids. Trends in parasitology 24 ,176-183

Økland F, Thorstad E, Finstad B, Sivertsgård R, Plantalech N, Jepsen N, McKinley R (2006) Swimming speeds and orientation of wild Atlantic salmon post ‐ smolts during the first stage of the marine migration. Fisheries Management and Ecology 13:271-274